Problemy dotyczące włosów i skóry głowy
(łysienie hormonalne i androgenowe, łojotok, łuszczyca, grzybica)
Najczęściej spotykane choroby skóry głowy: łojotokowe zapalenie skóry, łupież, łuszczyca, wszawica, grzybica, łysienie
Łysienie androgenowe i hormonalne dotyczą tego samego rodzaju łysienia związanego z produkcją mniejszej ilości hormonów w organizmie człowieka. Łysienie androgenowe jest obecnie najbardziej rozpowszechnioną chorobą skóry głowy. Objawem jest nasilone wypadanie włosów, zaś przyczyną zaburzenia cyklu wzrostowego włosa. W praktyce oznacza to, że mieszek włosowy, z którego wyrasta włos obumiera i zostaje trwale utracony [Wormer, 2007].
Łysienie androgenowe
W łysieniu androgenowym typu męskiego faza telogenowa zostaje wydłużona, natomiast sam włos rośnie krócej. Dzieje się tak za sprawą enzymu 5-alfareduktazy, który pobudza wydzielanie cytokin upośledzających jego wzrost [Kruś, Arct, Pytkowska, Majewski, 2011]. W łysieniu androgenowym istotne jest określenie białka wiążącego hormony płciowe w surowicy oraz stężenie samych androgenów (testosteronu, dehydroepiandrosteronu oraz 3α-androstendiolu).
Najważniejszym androgenem u mężczyzn jest testosteron produkowany przez komórki Leydiga, który z wykorzystaniem 5-alfareduktazy przechodzi do DNA, gdzie zostaje związany z dihydroksyandrogenami w efekcie czego dochodzi do zaburzenia syntezy białek i zahamowania wzrostu. Objaw ten zauważalny jest u mężczyzn już między 17, a 19 rokiem życia od okolicy skroniowo-czołowej do szczytu głowy [Wormer, 2007].
Z kolei w łysieniu typu żeńskiego estrogeny w przeciwieństwie do androgenów hamują cykl wzrostu i powodują zmniejszenie w nich barwnika – melaniny. Pierwsze objawy sa zauważalne później niż u mężczyzn w wieku 25-30 lat, następnie w okresie pomenopauzalnym [Winiarska, 2014].
Najczęściej w tym rodzaju łysienia zauważa się rozproszone przerzedzenie się włosów na szczycie głowy. W perspektywie kolejnych lat włosy stają się coraz cieńsze, choć uwłosienie pozostaje kompletne, nie występują miejsca całkowicie łyse.
Wielu ekspertów jest zdania, że w tym rodzaju łysienia mieszki włosowe są genetycznie predysponowane do miniaturyzacji pod wpływem androgenów [Miękoś-Zydek, Czyż, Kaczorowska, 2015].
Łojotok
Łojotok jako choroba skóry głowy o cyklicznym przebiegu objawia się powierzchownym złuszczaniem lub tworzeniem tłustych łusek na skórze głowy. Etiologia tej choroby nie jest znana, natomiast uznaje się, że do jej powstania przyczynia się wzajemne oddziaływanie pomiędzy skórą, jej mikroflorą, a systemem immunologicznym organizmu.
Za główny czynnik wyzwalający łojotok specjaliści uznają przede wszystkim: stres, zmęczenie, skrajności pogodowe, rzadkie mycie, stosowanie kosmetyków zawierających alkohol oraz nieprawidłowe odżywianie włosów [Trznadel-Grodzka, Tyc-Zdrojewska, Kaszuba, 2015].
Głównymi objawami jest pojawienie się świądu skóry, jej zaczerwienienie, pojawienie się łusek w kolorze żółtym oraz powolna utrata samych włosów [Socha, Markiewicz, Borawska, 2011].
Łuszczyca
Łuszczyca owłosionej skóry głowy jest chorobą o podłożu genetycznym, gdzie proces dziedziczenia jest wielogenowy. Najczęściej dotyczy ona linii owłosienia oraz okolicy potylicznej [Maj, Rudnicka, 2016].
Łuszczyca może pojawić się w każdym wieku, choć wskazuje się, że najczęściej dotyka ona osoby w wieku do 20 lat. Skóra owłosionej skóry głowy dotknięta łuszczycą charakteryzuje się obecnością stanu zapalnego oraz wykwitów grudkowych pokrytych srebrzystobiała łuską. Może temu towarzyszyć świąd oraz ból [Maj, Rudnicka, 2016].
W trichoskopii dodatkowo zauważa się w małym powiększeniu- czerwone grudki układające się w pierścienie lub linie, rumieniowe tło zmian, z kolei w dużym powiększeniu- grupy homogennych naczyń oraz wynaczynienia.
Łuszczyca na owłosionej skórze głowy
Łuszczyca jest chorobą, która dość często nawraca. Czynnikami, które przyczyniają się do zaostrzenia stanów tej choroby zalicza się: stres, nikotynę, alkohol, zaburzenia hormonalne, przyjmowanie niektórych leków zwłaszcza z grupy niesteroidowych leków przeciwzapalnych [Maj, Rudnicka, 2016].
Zakażenia grzybicze
Zakażenia grzybicze skóry głowy stanowią również dość wysoki odsetek rozpoznawalnych chorób skóry głowy. Podstawowa klasyfikacja dzieli grzybice skóry w zależności od wywołujących je mikroorganizmów. Poniższa Tabela 1 przedstawia czynniki etiologiczne wywołujące zakażenia grzybicze.
Dermatofitozy są zakażeniami wywołanymi przez grzyby z rodzaju Trichophyton, Microsporum oraz Epidermophyton, które cechują się zdolnością atakowania keratyny włosów.
Zakażenia drożdżycą wywołują z kolei takie patogeny jak: Candida– najbardziej powszechny Candida albicans, Pityrosporum oraz Cryptococcus, które żyją w mieszkach włosowych i w perspektywie czasu doprowadzają do stanu zapalnego tych mieszków [Macura, Bochenek, Rup, 2008].
Powierzchowne zakażenia pleśniowcami najczęściej są wywołane przez drobnoustroje z rodziny Aspergillus, Scopulariopsis. Większość zakażeń na skórze głowy jest powodowana przez dermatofity [Śpiewak, 2011]. Objawy występowania grzybicy zazwyczaj są widoczne na szczycie głowy. Stan zapalny jest widoczny gołym okiem, skóra jest sucha, lekko zaróżowiona, a łodyga włosa pokryta białym nalotem.
Przedstawione rodzaje problemów dotyczących włosów i skóry głowy wymagają indywidualnego traktowania odpowiednimi preparatami kosmetycznymi oraz odpowiedniej farmakoterapii.
W związku z powyższym bardzo ważne jest szybkie rozpoznanie problemu i podjęcie odpowiednich kroków, co pozwoli na szybkie ich wyeliminowanie oraz skraca czas leczenia i minimalizuje ryzyko powstania uszkodzeń we włosach.
Christine May
Lorem ipsum dolor sit amet, consectetuer adipiscing elit, sed diam nonummy nibh euismod tincidunt ut laoreet dolore magna aliquam erat volutpat.
Alexandra Isak
Lorem ipsum dolor sit amet, consectetuer adipiscing elit, sed diam nonummy nibh euismod tincidunt ut laoreet dolore magna aliquam erat volutpat.